พรรณไม้เกียรติประวัติไทย "ศรวณี"
  • 26 มีนาคม 2567
  • 71 ครั้ง

#พรรณไม้เกียรติประวัติไทย "ศรวณี"
𝘓𝘺𝘴𝘪𝘮𝘢𝘤𝘩𝘪𝘢 𝘬𝘳𝘢𝘥𝘶𝘦𝘯𝘨𝘦𝘯𝘴𝘪𝘴 Julius, Naiki & Tagane
วงศ์ : Primulaceae

พืชชนิดใหม่ของโลกในสกุลเหลืองสยาม (𝘓𝘺𝘴𝘪𝘮𝘢𝘤𝘩𝘪𝘢 L.) ถูกค้นพบและเก็บตัวอย่างครั้งแรกที่อุทยานแห่งชาติภูกระดึง จังหวัดเลย ได้รับการตีพิมพ์เป็นพืชชนิดใหม่ของโลกในปี 2016 ในวารสาร Phytotaxa เล่มที่ 289 ฉบับที่ 1 หน้า 69-76 โดยมีตัวอย่างต้นแบบหมายเลข 𝘕𝘢𝘪𝘬𝘪 𝘦𝘵 𝘢𝘭. 𝘛4751 เก็บเมื่อวันที่ 13 มิถุนายน 2015 และเก็บรักษาไว้ที่หอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช คำระบุชนิด “𝘬𝘳𝘢𝘥𝘶𝘦𝘯𝘨𝘦𝘯𝘴𝘪𝘴” ตั้งเพื่อเป็นเกียรติแก่ภูกระดึง สถานที่เก็บตัวอย่างต้นแบบ ส่วนชื่อไทย “ศรวณี” ตั้งตามชื่อหนึ่งในนักร้องผู้ขับร้องเพลง “ภูกระดึง” ผู้ที่เคยขึ้นภูกระดึงคงคุ้นเคยกับเพลงนี้ เพราะเจ้าหน้าที่มักเปิดให้ฟังในยามเช้าบนยอดภูบริเวณลานกางเต็นท์และบ้านพัก

ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 30 ซม. ใบเดี่ยว เรียงเวียนหรือเรียงสลับ รูปรี กว้าง 2-4 ซม. ยาว 8-14 ซม. ปลายเรียวแหลมถึงยาวคล้ายหาง โคนเบี้ยว รูปลิ่มถึงสอบเรียว ขอบเรียบ แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ ด้านบนมีขนประปราย ด้านล่างเกลี้ยง ก้านใบเรียวยาว ดอกเดี่ยว ออกตามซอกใบ ก้านดอกเรียวยาว กลีบเลี้ยง 5 กลีบ แยกจากกัน กลีบดอกสีเหลือง โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 แฉก ด้านนอกมีประสีน้ำตาล โคนหลอดกลีบดอกด้านในมีแต้มน้ำตาลเข้ม ผลกลม เมื่อแก่แตกเป็น 5 ซีก

พรรณไม้ถิ่นเดียวของไทย (endemic) พบเฉพาะที่ภูกระดึง ที่สูงจากระดับทะเลปานกลางประมาณ 1,000 ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนมิถุนายน-สิงหาคม สถานภาพพืชตามหลักเกณฑ์ของ IUCN พบว่ามีข้อมูลไม่เพียงพอ (DD; Data Deficient) ควรมีการศึกษาการกระจายพันธุ์และประชากรของพืชชนิดนี้เพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง:
Julius, A., Tagane, S., Naiki, A., Gutiérrez-ortega, J. S., Suddee, S., Rueangruea, S., Yahara, T. & Utteridge, T. 2016. 𝘓𝘺𝘴𝘪𝘮𝘢𝘤𝘩𝘪𝘢 𝘬𝘳𝘢𝘥𝘶𝘦𝘯𝘨𝘦𝘯𝘴𝘪𝘴 (Primulaceae), a new species from northeastern Thailand. Phytotaxa 289(1): 069–076.

ภาพ: ปรีชา การะเกตุ และธรรมรัตน์ พุทธไทย

ที่มา : กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช